Κεντρική θέση στα προγράμματα του Εργαστηρίου κατέχουν τα αστικά σύνολα, η πόλη  στη διαχρονική της εξέλιξη. Σε δύο μάλιστα εποχές, την ελληνική κλασική Αρχαιότητα και την  Αναγέννηση στην Ιταλία (εποχές συγγενικές και συγκρίσιμες) οι πόλεις - κράτη ήταν ο μοχλός της προόδου και της πολιτισμικής έκρηξης που σημειώθηκε. Επομένως βασικό ζητούμενο του φιλοσοφικού στοχασμού, της πολεοδομίας και της αρχιτεκτονικής των δύο αυτών εποχών υπήρξε η δημιουργία της «Ιδανικής Πόλης».

   Το ουτοπικό αυτό αίτημα καταγράφεται και από τη ζωγραφική της Αναγέννησης εμβληματικά  με το έργο Citta  ideale (περ. 1480) της σχολής του Πιέρρο ντελα Φραντσέσκα, που βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη του Μάρκε στο Ουρμπίνο. Το έργο αυτό ενσωματώνει εμφανείς αναφορές στην Αρχαιότητα και στα ιδεώδη της Αναγέννησης.